Αρχαίο ιερό σπήλαιο Γούβας Μάστρου. Τα αρχαιολογικά ευρήματα σε αυτό, από το 2021 εκτίθενται στο νέο, Ξενοκράτειο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου. Το σπήλαιο, αποτελεί τον πιο πρόσφατα χαρακτηρισμένο αρχαιολογικό χώρο του νομού μας και το μοναδικό του δήμου μας εντός σπηλαίου. Πώς όμως φτάσαμε ως εδώ; Ας δούμε τα σημεία - σταθμούς στην πορεία και τη συνεισφορά του Αρχαιολόγου - Σπηλαιολόγου Ερευνητή - Συγγραφέα, Ιωάννη Ζαβιτσανάκη. Επειδή, τα πράγματα, δεν «γίνονται». Τα κάνουν, κάποιοι. Και, το δίκαιο και η δεοντολογία, απαιτούν να αποδίδονται τα του Καίσαρος τω Καίσαρι.
ΣΥΝΤΟΜΟ ΧΡΟΝΙΚΟ
1) 26/2/2015 - δημοσίευμα Τύπου (ΑΙΧΜΗ) περί αγνώστου αξίας υπάρχοντος σπηλαίου, που προσέλκυσε το ενδιαφέρον του Σπηλαιολόγου Ερευνητή - Αρχαιολόγου - Συγγραφέα Ιωάννη Ζαβιτσανάκη (Ι.Ζ.). 2) 1/3/2015 - 1η φάση εξερεύνησης του σπηλαίου από τον Ι.Ζ., με υψηλή στάθμη νερού. 3) 12/3/2015 - άρθρο στον Τύπο (ΑΙΧΜΗ) του Ι.Ζ. με ενημέρωση - προτάσεις. Την ίδια περίοδο, υπόδειξη του Ι.Ζ. προς τον πρόεδρο Μάστρου κ. Μάτσικα για τοποθέτηση θύρας στο σπήλαιο, ώστε να προστατευθεί από λαθρανασκαφές - βανδαλισμούς - εναπόθεση απορριμμάτων, η οποία και πραγματοποιήθηκε. 4) 16/3/2015 - έγγραφη, πλήρης ενημέρωση του Υπ. Πο. από τον Ι.Ζ., υποβολή προτάσεων και πρόσκληση για αυτοψία και αρχαιολογική ανασκαφή, σύμφωνα με όσα προέκυψαν από τη σπηλαιολογική έρευνα και αρχαιολογική αξιολόγηση του σπηλαίου από τον ίδιο. 5) 7/4/2015 - αδειοδοτημένος από το Υπ. Πο., μετά από αίτηση του Ι.Ζ., υπό την επίβλεψή του και με τη συνδρομή του, καθαρισμός του περιβάλλοντος το σπήλαιο χώρου, από κατοίκους του Μάστρου. Με αυτή και με επόμενες, κατωτέρω περιγραφείσες συμμετοχικές διαδικασίες, ο Ι.Ζ. κατέστησε το κοινό κοινωνό της αξίας του τοπικού μνημείου, καθιστώντας το πολύτιμο συνεργάτη στην προστασία και ανάδειξή του. 6) 27/4/2015 - έγγραφη ενημέρωση του Υπ. Πο. από τον Ι.Ζ. σχετικά με τις από 7/4/2015 εργασίες καθαρισμού. 7) 3 & 10/5/2015 - 2η φάση (και υποβρύχιας) εξερεύνησης του σπηλαίου από τον Ι.Ζ. 8) 9/7/2015 - έγγραφη ενημέρωση του Υπ. Πο. από τον Ι.Ζ. σχετικά με τα αποτελέσματα της από 3 & 10/5/2015 έρευνάς του. 9) 14/7/2015 - 3η φάση εξερεύνησης του σπηλαίου από τον Ι.Ζ., με χαμηλή στάθμη νερού. Ολοκλήρωση εξερεύνησης, χαρτογράφησης, φωτογράφισης, αξιολόγησης. 10) 24/10/2015 - αδειοδοτημένος από το Υπ. Πο., μετά από αίτηση του Ι.Ζ., υπό την επίβλεψή του και με τη συνδρομή του, καθαρισμός του χώρου του σπηλαίου, από κατοίκους του Μάστρου. 11) 10/11/2015 - έγγραφη ενημέρωση του Υπ. Πο. από τον Ι.Ζ. σχετικά με τα αποτελέσματα της από 14/7/2015 έρευνάς του. 12) 11/15 - ενημέρωση του προέδρου Μάστρου κ. Μάτσικα για παράνομη διείσδυση προσώπων στο σπήλαιο - εντοπισθείσα από διαδικτυακή ανάρτηση, με αποτέλεσμα την ακόλουθη ενημέρωση του Υπ. Πο. και της ΕΛ. ΑΣ. και την περαιτέρω ασφάλιση του χώρου. 13) Συνάντηση στο σπήλαιο του Ι.Ζ., του προέδρου Μάστρου κ. Μάτσικα, αρχαιολόγου του Υπ. Πο. (κα Κατσαρού) και γεωλόγου του Υπ. Πο. (κ. Γιαννόπουλου) - ο τελευταίος επιβεβαιώνει τη στατική επάρκεια του σπηλαίου που επιτρέπει να καταστεί επισκέψιμο από το κοινό και η συζήτηση φθάνει έως και το πιθανό ύψος του εισιτηρίου εισόδου. 14) 21/3/2016 - με μεσολάβηση του Ι.Ζ., το τεχνικό γραφείο ΠΕ.Κ.Α.Μ. (κ. Πετρόπουλος - Ι. Π. Μεσολογγίου) αναλαμβάνει και συντάσσει δωρεάν τοπογραφικό του περιβάλλοντος το σπήλαιο χώρου. 15) Άνοιξη 2016 - ο Ι.Ζ. πραγματοποιεί επιτυχή σειρά επαφών (κυρίως με Περιφέρεια - γεωλόγο κ. Κατριβέση), για την εκπόνηση στατικής μελέτης του σπηλαίου (απαραίτητης για να καταστεί επισκέψιμο από το κοινό) στα πλαίσια πανεπιστημιακής εργασίας, άρα χωρίς κόστος. 16) Άνοιξη 2016 - ανασκαφική έρευνα στο σπήλαιο από το Υπ. Πο., με τη συνδρομή των κατοίκων του Μάστρου. Και με πάσης φύσεως διευκολύνσεις από τον Ι.Ζ. - έως και μεσολάβησή του στον ιδιοκτήτη του ξενοδοχείου ΘΕΟΞΕΝΙΑ (κ. Παπαχρήστος - Ι. Π. Μεσολογγίου) για πολύ χαμηλό κόστος διαμονής των αρχαιολόγων του Υπ. Πο., ώστε να πραγματοποιηθεί η ανασκαφή. Η περιορισμένης έκτασης, ολιγοήμερη ανασκαφή, απέδωσε εξαιρετικά ευρήματα, ορισμένα εκ των οποίων μοναδικά που αποδεικνύουν χρήση του σπηλαίου ως χώρου λατρείας και μαντείο από τον 8ο π.Χ. αιώνα, με πρώτες ενδείξεις για χρήση του ήδη από την εποχή του λίθου. Απαιτείται συνέχεια της αρχαιολογικής έρευνας.. 17) 12/6/2016 - ο Ι.Ζ., πληροφορούμενος την πρόθεση (πριν καν εκπονηθεί μελέτη) Υπ. Πο. και Περιφέρειας να χαρακτηριστεί στατικά ακατάλληλο και να κλειδωθεί για πάντα για το κοινό το σπήλαιο, εισηγείται εγγράφως αρνητικά στον πρόεδρο Μάστρου κ. Γ. Μάτσικα, για την υπογραφή εκ μέρους του αιτήματος εκπόνησης στατικής μελέτης του σπηλαίου στο συγκεκριμένο χρόνο. 18) 7/7/2016 - δια του Τύπου (ΑΙΧΜΗ) ενημερώνεται το κοινό (παρά την προτροπή του Υπ. Πο. προς τον Ι.Ζ. για το αντίθετο) για τις αρνητικές εξελίξεις και προθέσεις των Αρχών, σχετικά με το σπήλαιο. 19) 19/8/2016 - εκδήλωση στο Μάστρο, στην Πλατεία Υδραγωγείου, για τα αρχαιολογικά ευρήματα από το σπήλαιο, όπου οι αρχαιολόγοι του Υπ. Πο. ανακοινώνουν δημόσια την απόφαση να μην αποδοθεί στο κοινό το σπήλαιο. Δεν δίδεται ο λόγος στο Σπηλαιολόγο Ι.Ζ. για να αναφερθεί σπηλαιολογικά στο θέμα και δεν κάνουν καμία αναφορά στο όνομά του και στη συνεισφορά του στην υπόθεση Μάστρου, αλλά και στα 130 (ως τότε) αρχεία Αιτωλοακαρνανικών σπηλαίων που έλαβαν από αυτόν και κάθε άλλη προσφορά του προς αυτούς και προς το Υπ. Πο., την ίδια στιγμή κατά την οποία παρουσίασαν στο κοινό χάρτη, με σημειωμένες τις θέσεις των σπηλαίων που από τον ίδιο έλαβαν και με τις ονομασίες που ο ίδιος τους απέδωσε. Το κοινό, έντονα διαμαρτύρεται για τη συμπεριφορά αυτή. 20) 1/9/2016 - ο Ι.Ζ., δια του Τύπου (ΑΙΧΜΗ) ενημερώνει - διαμαρτύρεται για τις σχετικές με το σπήλαιο μεθοδεύσεις και για τη συμπεριφορά των αρχαιολόγων του Υπ. Πο. 21) 20/10/2017 - εκδήλωση στο Μεσολόγγι, στο Τρικούπειο Πνευματικό Κέντρο, για τα αρχαιολογικά ευρήματα από το σπήλαιο, από αρχαιολόγους του Υπ. Πο. που και πάλι δεν κάνουν καμία αναφορά στο όνομα του Σπηλαιολόγου Ι.Ζ. και στη συνεισφορά του στην υπόθεση Μάστρου, αλλά και στην εν γένει προσφορά του προς το Υπ. Πο. Και πάλι διαμαρτυρίες του κοινού. 22) 11/11/2017 - παρέμβαση του Ι.Ζ., οδηγεί σε άρθρο στον Τύπο (Μεσολογγίτικα Χρονικά), που αποκαθιστά το σφάλμα προηγουμένου άρθρου (4/11/2017 - αρθρογράφος κ. Σπυρόπουλος) για την από 20/10/2017 εκδήλωση, στο οποίο αναφέρθηκαν όλοι οι επίσημοι παρευρισκόμενοι, εκτός από το Σπηλαιολόγο Ι.Ζ., πρακτική που αποτέλεσε ακριβή επανάληψη εκείνης στο από 3/9/2016 φύλλο της ιδίας εφημερίδας, όπου ο ίδιος αρθρογράφος αναφερόμενος στην από 19/8/2020 εκδήλωση στο Μάστρο, επίσης ουδεμία αναφορά έκανε στην παρουσία εκεί του Σπηλαιολόγου Ι.Ζ. 23) 2017 - ολοκλήρωση & δημοσίευση της αφορώσας στο σπήλαιο γεωλογικής μελέτης (Πανεπιστήμιο Πατρών - Τμήμα Γεωλογίας – κ. Τσαμπά Αρετή), με τις πιέσεις να αποδίδουν και να μην χαρακτηρίζεται ψευδώς στατικά προβληματικό το σπήλαιο, ώστε να μην υπονομεύεται η δυνατότητά του να καταστεί επισκέψιμο από κοινό. 24) 2018 - συνεργασία του Ι.Ζ. με το Γενικό Λύκειο Νεοχωρίου και τον εκπαιδευτικό κ. Κ. Κατσαρό, για τη δημιουργία του ντοκιμαντέρ «Το Σπήλαιο στη Γούβα Μάστρου», που κέρδισε στον Πανελλήνιο διαγωνισμό «filmmakers 2018» της Δ.Δ.Ε. Β' Αθηνών τα βραβεία της Παιδαγωγικής Χρησιμότητας και Πρωτότυπης Έρευνας. 25) 22/7/2018 - τιμητική εκδήλωση στο Μεσολόγγι, στο Θέατρο Λιμανιού, για τη βράβευση του προαναφερθέντος ντοκιμαντέρ. 26) 29/7/2020 - επίσκεψη του περιβάλλοντος το σπήλαιο χώρου με πρωτοβουλία του Ι.Ζ., από τον ίδιο και από τους αυτοδιοικητικούς κ.κ. Καραπάνο, Γούργαρη και Κουτσοθανάση, με σκοπό την υπόδειξη από το Σπηλαιολόγο των ενεργειών που απαιτούνται, για την ανάδειξη του περιβάλλοντος το σπήλαιο κοινοτικού χώρου. 27) 2/11/2020 - έγγραφη ενημέρωση από τον Ι.Ζ. του αντιδημάρχου πολιτισμού Ι. Π. Μεσολογγίου κ. Καραπάνου, για τις απαραίτητες ενέργειες και έργα που πρέπει να υλοποιηθούν, με στόχο την ανάδειξη του περιβάλλοντος το σπήλαιο κοινοτικού χώρου, με απώτερο σκοπό την απόδοση του ιδίου του σπηλαίου στο κοινό ως επισκέψιμου. 28) 1/2021 - άρθρο στον Τύπο (ΝΕΑ ΑΙΤΩΛΙΚΟΥ) του Ι.Ζ. με ενημέρωση του κοινού για το χρονικό των προηγηθεισών ενεργειών για το σπήλαιο και με προτάσεις, για την ανάδειξη του περιβάλλοντος το σπήλαιο κοινοτικού χώρου. 29) 2021 - έναρξη λειτουργίας του Ξενοκράτειου Αρχαιολογικού Μουσείου Ι. Π. Μεσολογγίου και μόνιμη έκθεση ευρημάτων από το αρχαίο ιερό σπήλαιο Γούβας Μάστρου. 30) Αμέτρητες άλλες, πάσης φύσεως ενέργειες του Ι.Ζ., οι οποίες ούτε γίνεται ούτε πρέπει να δημοσιοποιηθούν.
Αρχαίο
ιερό σπήλαιο Γούβας Μάστρου: Ακολουθήθηκε, από το Σπηλαιολόγο - Ερευνητή, μια
διαδικασία - πρότυπο. Έτσι υπηρετούνται η Έρευνα, η Επιστήμη, η
Γνώση, ο Πολιτισμός, η Ανάπτυξη του Τόπου. Επειδή, δεν είναι όλοι οι
Σπηλαιολόγοι (και «σπηλαιολόγοι»…) το ίδιο.
ΕΠΟΜΕΝΟΙ
ΣΤΟΧΟΙ
